-
1 делать
yapmak,etmek,kılmak* * *несов.; сов. - сде́лать, врзyapmak; etmek; kılmakде́лать ме́бель — mobilya yapmak / çıkarmak
де́лать заря́дку — sabah jimnastiği yapmak
де́лать уро́ки — ders çalışmak
де́лать сто киломе́тров в час — saatte yüz kilometre yapmak
сде́лать шаг — bir adım atmak
сде́лать шаг наза́д — bir adım gerilemek
де́лать кого-л. счастли́вым — birini mesut etmek, mutlu kılmak
сде́лать образова́ние беспла́тным — öğrenimi parasız kılmak
э́то де́лает дальне́йшую диску́ссию невозмо́жной — bu, tartışmanın devamını imkansız kılıyor
ты хорошо́ сде́лал, что пришёл — iyi ettin de geldin
сде́лать кого-л., что-л. свои́м зна́менем — перен. bir şeyi kendine bayrak edinmek
из чего́ сде́лано э́то блю́до? — bu yemeğin malzemesi nedir?
сде́лай себе́ костю́м — (kendine) bir kostüm yaptır
де́лать переры́в — ara vermek
сде́лать заявле́ние для печа́ти — basına demeç vermek
что мне де́лать? — ne yapayım? ne yapsam?
всё равно́ сде́лаешь по-мо́ему! — gene dediğime gelirsin!
тебе́ что, де́лать не́чего? — başka işin yok mu?
он о́чень лю́бит де́лать пода́рки — hediye vermeyi çok sever
-
2 выплавлять
yapmak,üretmek* * *несов.; сов. - вы́плавитьyapmak; üretmek ( о количестве выплавленного металла) -
3 промышлять
промышля́ть пушно́го зве́ря — kürk hayvanı avcılığı yapmak, kürk hayvanı avlamak / avlamakla geçinmek
-
4 делать
Турецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > делать
-
5 сделать
Турецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > сделать
-
6 производить
несов.; сов. - произвести́1) (делать, совершить) yapmakпроизводи́ть ремо́нт — onarım yapmak
производи́ть киносъёмку — filim çevirmek
производи́ть раско́пки — kazı(lar) yapmak
в го́роде произведены́ аресты — şehirde tevkifat yapıldı
2) (изготовлять, вырабатывать) üretmekпроизводи́ть нефть — petrol üretmek
стра́ны, производя́щие хло́пок — pamuk üreten / üreticisi ülkeler
промы́шленность, производя́щая сре́дства произво́дства — üretim araçları endüstrisi
производи́ть тра́кторы — traktör üretmek / yapmak / çıkarmak
3) (вызывать, делать) yapmak, uyandırmak, yaratmakпроизводи́ть впечатле́ние на кого-л. — birine izlenim bırakmak
произвести́ сенса́цию — sansasyon uyandırmak
4) ( присваивать звание) terfi ettirmek, yapmakпроизвести́ кого-л. в офице́ры — subaylığa terfi ettirmek, subay yapmak
••произвести́ на свет — dünyaya getirmek
-
7 вести
getirmek,götürmek; sürmek (araba),yönetmek (araba/uçak); gezdirmek; döşemek; gitmek (yol),çıkmak (yol); yol açmak,neden olmak; önde olmak; yönetmek; yürütmek,sürdürmek* * *1) getirmek; götürmekвести́ дете́й на прогулку — çocukları gezmeye götürmek
он ведёт сюда́ пять челове́к — ardına beş kişi takmış geliyor
куда́ ты нас ведёшь? — bizi nereye götürüyorsun?
вести́ ма́ссы за собо́й — yığınları peşinden sürüklemek
вести́ к побе́де — zafere götürmek
вести́ от побе́ды к побе́де — zaferden zafere koşturmak
2) sürmek; yönetmekвести́ маши́ну — arabayı sürmek / yönetmek
вести́ самолёт — uçağı yönetmek
3) gezdirmekвести́ утюго́м по тка́ни — ütüyü kumaşın üstünde gezdirmek
4) döşemekвести́ желе́зную дорогу — demiryolu döşemek
5) gitmek; açılmakдоро́га ведёт в лес — yol ormana gider / ulaştırır
у́лица ведёт к мо́рю — sokak denize çıkar
следы́ вели́ в лес — izin yönü ormanın içine gidiyordu
следы́ вели́ в... — перен. izler...a uzanıyordu
6) перен. yol açmak, neden olmak; vardırmakвести́ к во́йнам — savaşlara yol açmak
вести́ к непра́вильным вы́водам — sakat sonuçlara götürmek / neden olmak
7) önde olmak; önde götürmekвести́ го́нку — спорт. yarışı önde götürmek
"Дина́мо" ведёт со счётом 2-0 — Dinamo 2-0 öndedir
8) перен. yönetmekвести́ семина́р — semineri yönetmek
вести́ уро́ки хи́мии — kimya dersleri vermek
продолжа́ть вести́ уро́к — dersini sürdürmek
вести́ собра́ние — toplantıya başkanlık etmek
вести́ програ́мму (на телевидении) — programı sunmak
вести́ переда́чи на (радио) — yayın yapmak
9) yürütmek; sürdürmek; yapmakвести́ борьбу́ — savaşım / mücadele yürütmek / yapmak
вести́ войну́ — savaşı sürdürmek
вести́ перегово́ры — görüşmeler yapmak
вести́ перепи́ску — yazışmak
вести́ ого́нь — ateş etmek
вести́ приготовле́ния к чему-л. — bir şeye hazırlıklar yapmak
вести́ повседне́вную рабо́ту с ма́ссами — yığınlar arasında günlük çalışma yapmak / yürütmek
10) (протокол, дневник и т. п.) tutmak••вести́ мяч спорт. — top sürmek
вести́ жизнь, вести́ о́браз жи́зни — bir hayat sürmek
я к э́тому и веду́ (речь) — sözü oraya götürüyorum zaten
вести́ себя́ как... —... gibi davranmak
он вёл себя́ как шко́льник — okul öğrencisi gibi davrandı
-
8 заниматься
meşgul olmak,uğraşmak,ilgilenmek; okumak,öğrenmek,ders almak; ders vermek* * *I несов.; сов. - заня́ться I1) врз meşgul olmak; uğraşmak; yapmak; ilgilenmekзанима́ться земледе́лием — tarım yapmak; tarımla uğraşmak
занима́ться поли́тикой — siyaset yapmak; politikacılık yapmak; politika / siyaset ile uğraşmak
занима́ться нау́чными иссле́дованиями — bilimsel araştırma(lar) yapmak
он не́сколько лет занима́лся бо́ксом — birkaç yıl boksa çalıştı
занима́ться спо́ртом — spor yapmak
он стал занима́ться спо́ртом — spora başladı
таки́ми дела́ми занима́ется мили́ция — bu gibi işlere polis karışır
занима́ться тёмными дела́ми — karanlık işler çevirmek
э́тим вопро́сом никто́ не занима́ется — bu soruna / sorunun üzerine eğilen yok
ребёнком она́ могла́ занима́ться то́лько по вечера́м — çocuğuyla ancak akşamları ilgilenebiliyordu
чем ты сейча́с занима́ешься? — şimdi neyle meşgulsün / uğraşıyorsun?; şimdi ne iş görüyorsun?
что он, совсе́м ниче́м не занима́ется? — onun bir işi gücü yok mu?
занима́йся свои́м де́лом! — sen işine bak!
2) ( учиться) okumak; öğrenmek; ders almak ( брать уроки); dersle çalışmak ( готовить уроки)3) ( учить) ders vermek••II несов.; сов. - заня́ться IIзанима́ться с покупа́телем (о продавце) — müşteriye bakmak
1) ( загораться) tutuşmak, ateş almak2) ( наступать)занима́ется у́тро — gün doğuyor
-
9 торговать
ticaret yapmak,alışveriş etmek,satmak; açık olmak* * *1) ticaret yapmak, alış-veriş etmek / yapmak, satmakторгова́ть ското́м — hayvan ticareti yapmak
торгова́ть мя́сом — et satışı yapmak, et satmak
2) перен. satmakторгова́ть свое́й со́вестью — vicdanını satmak
он торгу́ет в магази́не — bir mağazada satıcılık yapıyor
4) açık olmakсего́дня магази́н торгу́ет? — bugün mağaza açık mı?
-
10 жульничать
hile yapmak,sahtekârlık yapmak* * *разг.hile yapmak; sahtekârlık yapmakжу́льничать в игре́ — oyunda hile yapmak
жу́льнический — разг. hileli; düzenbazca
жу́льническая игра́ (в ка́рты) — hileli kumar
жу́льническая уло́вка — düzenbazca oyun
-
11 лепить
несов.; сов. - слепи́ть1) сов. вы́лепить yapmak; oylumlamakлепи́ть бюст кого-л. — birinin büstünü yapmak
2) сов. слепи́ть yapmakлепи́ть гнёзда — yuva yapmak
лепи́ть из гли́ны — balçıktan yapmak
3) тк. несов., разг. ( приклеивать) yapıştırmak -
12 проводить
I несов.; сов. - провести́1) geçirmekпроводи́ть суда́ по каналу — gemileri kanaldan geçirmek
вас проведу́т по всему́ го́роду — size tüm kenti gezdirecekler
2) gezdirmek; dolaştırmakпровести́ ладо́нью по лбу — elini alnında gezdirmek
3) ( обозначать) çizmekпровести́ черту́ — bir çizgi çizmek / çekmek
провести́ границу по бе́регу реки́ — sınırı nehir kıyısından geçirmek
4) yapmak, kurmak ( сооружать); döşemek, çekmek (прокладывать, тянуть)проводи́ть желе́зную доро́гу — bir demiryolu yapmak / döşemek
в дере́вню провели́ электри́чество — köye elektrik getirildi
дире́ктор провёл на фе́рму газ — müdür çiftliğe havagazı getirtti
5) ( добиваться утверждения) geçirmek; çıkarmak; kabul ettirmekпровести́ законопрое́кт через парла́мент — yasa tasarısını parlamentodan geçirmek
провести́ свое предложе́ние — önerisini kabul ettirmek
6) ( осуществлять) yapmak, düzenlemek; uygulamakпроводи́ть интере́сные наблюде́ния — ilginç gözlemlerde bulunmak
предложе́ние провести́ матч / встре́чу — maç teklifi
проводи́ть поли́тику ми́ра — barış politikası gütmek / izlemek
прави́тельства, проводя́щие поли́тику ра́совой дискримина́ции — ırk ayırımı politikasını uygulayan hükumetler
провести́ ми́тинг — bir miting yapmak / düzenlemek
проводи́ть перегово́ры — görüşmeler yapmak, görüşmelerde bulunmak
премье́р-мини́стр провел пресс-конфере́нцию — başbakan bir basın toplantısı yaptı
проводи́ть кампа́нию — bir kampanya yürütmek
7) ( время) geçirmekгде он прово́дит свобо́дное вре́мя? — boş zamanlarını nerede geçiriyor?
как он прово́дит свобо́дное вре́мя? — boş zamanlarını nasıl değerlendiriyor?
Но́вый год проведе́м вме́сте — yılbaşını birlikte geçiririz
8) тк. несов. iletmek, geçirmekстекло́ не прово́дит электри́чество — cam elektrik geçirmez
9) разг. ( обманывать) aldatmak, yutturmakII сов., см. провожатьего́ не проведе́шь — onu aldatamazsın, ona yutturamazsın, oyuna gelmez, zokayı yutmaz
-
13 спекулировать
1) karaborsacılık yapmak; vurgunculuk yapmak; spekülasyon yapmakспекули́ровать биле́тами — bilet karaborsacılığı yapmak
спекули́ровать на паде́нии цен — fiyatların düşmesi üzerinden spekülasyon yapmak
2) ( использовать в своих целях) перен. istismar etmek, sömürmekспекули́ровать на религио́зных чу́вствах кого-л. — birinin dinsel duygularını sömürmek / istismar etmek
-
14 совершать
несов.; сов. - соверши́тьyapmak, etmek; işlemekсоверши́ть путеше́ствие — bir seyahat yapmak
соверши́ть прогу́лку на ка́тере — motorla bir gezi yapmak
соверши́ть преступле́ние — suç işlemek
соверши́ть оши́бку — hata işlemek
соверша́ть чудеса́ — harikalar / mucizeler yaratmak
соверша́ть поса́дку (о самолёте и т. п.) — iniş yapmak
-
15 составлять
несов.; сов. - соста́вить1) koymakсоста́вить два стола́ вме́сте — iki masayı birleştirmek
соста́вить сту́лья в ряд — sandalyeleri yanyana koymak / sıralamak
соста́вить поле́нья (ко́нусом) — odunları çatmak
2) kurmak; düzenlemekсоставля́ть уравне́ние — bir denklem kurmak
составля́ть предложе́ние — грам. bir cümle kurmak
составля́ть по́езд — bir katar düzenlemek
3) düzenlemek; hazırlamak; derlemek; tutmakсоставля́ть план — bir plan hazırlamak
составля́ть слова́рь — bir sözlük hazırlamak / düzenlemek
составля́ть протоко́л — zabıt tutmak
составля́ть спи́сок веще́й — eşyanın listesini tutmak
составля́ть о́пись насле́дства (умершего) — muhallefat listesini düzenlemek
письмо́ соста́влено в ре́зких выраже́ниях — mektup sert bir dille kaleme alınmıştır / yazılmıştır
составля́ть отчёт / докла́д — bir rapor düzenlemek
соста́вленный им сбо́рник расска́зов — derlediği hikayeler kitabı
4) oluşturmakсоставля́ть осно́ву чего-л. — bir şeyin temelini oluşturmak
полови́ну рабо́чих составля́ют же́нщины — işçilerin yarısını kadınlar oluşturmaktadır
составля́ть еди́ное це́лое — bir bütün oluşturmak
составля́ть у́гол с чем-л. — bir şey ile açı yapmak
расхо́ды соста́вят ты́сячу рубле́й — harcamalar bin ruble tutacak
5) edinmekсоста́вить себе́ представле́ние — fikir edinmek
6) перен. yapmakсоста́вить себе́ и́мя — isim yapmak
соста́вить себе́ состоя́ние — servet yapmak / toplamak
-
16 бороться
savaşmak,mücadele etmek,boğuşmak* * *1) врз savaşmak; mücadele etmek; savaşım / mücadele / kavga vermek; boğuşmakборо́ться за мир — barış savaşımı / mücadelesi vermek, barış için savaşmak
боро́ться за интере́сы рабо́чего кла́сса — işçi sınıfının çıkarlarını savunmak
боро́ться с контрреволю́цией — karşıdevrimle savaşmak
боро́ться про́тив раси́зма — ırkçılığa karşı savaşmak
боро́ться за власть — iktidar mücadelesi / kavgası yapmak
боро́ться за высо́кий урожа́й — ürünün bol olması için çaba(lar) göstermek
боро́ться с тру́дностями — zorlukları yenmeye çalışmak, zorluklarla boğuşmak
на симпо́зиуме боро́лись две иде́и — sempozyumda iki düşünce çakışmıştı
боро́ться со сме́ртью — ölümle güreşmek / pençeleşmek
боро́ться с во́лнами — dalgalarla boğuşmak
боро́ться с эпидеми́ческими боле́знями — salgın hastalıklarla mücadele etmek
боро́ться за ли́дерство — спорт. liderlik için çekişmek
боро́ться за очки́ — спорт. puan mücadelesi yapmak
в э́том де́ле ему́ с тобо́й не боро́ться — bu işte seninle yarışamaz / boy ölçüşemez o!
2) спорт. güreşmek, güreş tutmakв мо́лодости и я боро́лся — ben de gençliğimde güreş tuttum
••боро́ться с (сами́м) собо́й — nefis mücadelesi yapmak
боро́ться со сном — uykuyla boğuşmak
-
17 готовиться
hazırlanmak,hazırlık yapmak; yakın olmak,yaklaşmak* * *1) hazırlanmak; hazırlık yapmak / görmekгото́виться к сва́дьбе — düğüne hazırlık görmek
гото́виться к отъе́зду — yolculuk hazırlığı yapmak
2) (надвигаться, назревать) yakın olmak, yaklaşmakгото́вилась гроза́ — neredeyse fırtına kopacaktı
-
18 демонстрировать
gösteri yapmak; göstermek,sergilemek* * *несов., сов.демонстри́ровать про́тив кого-чего-л. — biri, bir şey aleyhinde gösteri yapmak
2) сов. тж. продемонстри́ровать göstermek; sergilemek; gözler önüne sermek; ortaya koymakдемонстри́ровать фи́льмы — film göstermek / oynatmak
продемонстри́ровать свою́ реши́мость... — azmini ortaya koymak
демонстри́ровать свои́ карти́ны / поло́тна — tablolarını sergilemek
-
19 дирижировать
yönetmek,şeflik yapmak* * *yönetmek; şeflik yapmakдирижи́ровать орке́стром — orkestrayı yönetmek; orkestra şefliği yapmak (быть дирижером где-л.)
-
20 жонглировать
hokkabazlık yapmak* * *2) перен.жонгли́ровать слова́ми — söz cambazlığı yapmak
См. также в других словарях:
yapmak — i, ar 1) Ortaya koymak, gerçekleştirmek, oluşturmak, meydana getirmek Her görevi ayrım gözetmeden aynı titizlikle yapmak başarının sırrıdır. Ç. Altan 2) nsz Olmasına yol açmak Durgun sular sıtma yapar. 3) nsz Yol almak 4) Onarmak, tamir etmek… … Çağatay Osmanlı Sözlük
yapmak — kapamak, sed etmek; yapılmak, kapanmak, mâmul yapmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
yapmak — örtmek, kapamak; kurmak, yapmak, I, 348, 374; III, 33, 57 … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
afi kesmek (veya satmak veya yapmak) — birine karşı gösteriş yapmak, kabadayılık etmek Yanındaki kıza afi yapmak için onun önüne, dilenciye sadaka verir gibi bahşiş fırlatan bir züppeyi, bıraksalar öldürecekti. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
atak yapmak — akın yapmak, atılım yapmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
egzersiz yapmak — is. 1) alıştırma yapmak O akşam yalnız olduğum için kemanda bazı egzersizler yapmaya başladım. P. Safa 2) sağlıklı yaşam için spor yapmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
idman yapmak — beden hareketleri yapmak Evinden yalnız idman yapmak için çıktığına eminim. S. F. Abasıyanık … Çağatay Osmanlı Sözlük
indirim yapmak — fiyatta değer düşürümü yapmak, iskonto yapmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kulis yapmak — 1) herhangi bir toplulukta oturumlar dışında gizli çalışmalar yapmak 2) bir amaca ulaşabilmek için ilgili kişiler arasında özel çalışma yapmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
nefis muhasebesi yapmak — insan isteklerini, hırslarını ve yaptıklarını gözden geçirmek, doğru veya yanlışlarını vicdanının süzgecinden geçirip bir değerlendirme yapmak Normal yaşamının çekişmeleri içinde tekerlenip giden insan, bayramlarda bir nefis muhasebesi yapmak… … Çağatay Osmanlı Sözlük
sözleşme yapmak — huk. bir sözleşmeyi yazılı olarak belirlemek, mukavele yapmak, kontrat yapmak … Çağatay Osmanlı Sözlük